Ensalada rusa – hiszpańska sałatka warzywna z tuńczykiem
Sałatka warzywna to królowa świątecznych stołów, bez której trudno wyobrazić sobie Boże Narodzenie, Wielkanoc czy też inne rodzinne uroczystości. Jednakże popularna jest nie tylko w Polsce! Jeśli chociaż raz byliście w Hiszpanii, to na pewno spotkaliście się z sałatką rosyjską, znaną na półwyspie Iberyjskim pod nazwą ensalada rusa. Jest to pozycja niemalże obowiązkowa we wszystkich barach tapas i lokalnych tawernach z domową kuchnią.
Skąd w ogóle wzięła się sałatka warzywna na hiszpańskich stołach? Otóż historia tego dania była zakorzeniona w europejskiej kulturze kulinarnej już od wieków i chociaż mogłoby się wydawać, że to typowo polska potrawa, to sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Pierwsze wzmianki o sałatce warzywnej, jaką znamy, można znaleźć we francuskich książkach kucharskich z XVIII wieku. Zwano ją wtedy macedońską (Macedoine De Legumes). Jednakże tym terminem określano zarówno sałatki owocowe, jak i te z drobno pokrojonych jarzyn.
Jako sałatka rosyjska zaczęła figurować po raz pierwszy w książce The Modern Cook włosko-angielskiego kucharza Charlesa Elmé Francatelli, w której opisał on ją jako danie składające się z homara, anchois, tuńczyka, krabów, krewetek, oliwek i kaparów doprawione majonezem. W książce kucharskiej Cuisine classique z 1856 roku autorstwa Urbaina Dubois i Émile’a Bernarda znajduje się również inna wersja sałatki rosyjskiej, w której występują gotowane ziemniaki, buraki, seler, ogórki, korniszony, kapry, anchois, rzodkiewki i majonez. Niewiele później, w 1858 roku, również hiszpański szef kuchni Mariano Muñoz spisał przepis na ensalada rusa w swojej książce La cocina moderna. Z tego powodu można zaryzykować stwierdzenie, że sałatka rosyjska była już szeroko stosowaną recepturą, znaną powszechnie w europejskiej haute cuisine.
Prawdziwą popularność zyskała ona jednak nieco później, a przyczynił się temu szef kuchni moskiewskiej restauracji Ermitraż Lucien Olivier, który podał Салат Оливье po raz pierwszy w 1860 roku. Sałatka ta jednak nie przypomina zupełnie współczesnej, lecz korespondowała z francuską wysoką kuchnią opisaną przez poprzednich pisarzy. Na liście składników figurowały bowiem ozory, ogony raków, czy kapary oraz pikle podawane w majonezowym sosie. Receptura na sałatkę została z czasem wykradziona, a przepis spopularyzowany w całej Rosji, a później także w innych postsowieckich krajach, reszcie Europy, czy krajach obu Ameryk wskutek rosyjskiej emigracji w XIX wieku. Oczywiście lista składników została dość mocno zmieniona, kosztowne ingrediencje zostały wyeliminowane, a każda kuchnia dodała coś od siebie. Sałatka rosyjska powędrowała ze stołów bogatych arystokratów do mniej zamożnych warstw społecznych i pojawiły się w niej tanie i powszechne składniki, takie jak: groszek, korniszony i gotowane jajka, kurczak czy tuńczyk i w takiej formie pozostała ona popularna do dzisiaj w hiszpańskich tapas barach.
Czym się jednak różni hiszpańska ensalada rusa od naszej sałatki warzywnej? To trudne pytanie, bo nawet w polskich domach trudno o jeden przepis i każdy robi ją po swojemu. Jednak dzisiaj pragnę przedstawić Wam najpopularniejszą jej wersję, z którą spotkałem się w różnych zakątkach Hiszpanii. Znajdziemy w niej oczywiście ziemniaki, marchew, groszek, cebulę oraz jajka, a także tuńczyka, ogórka konserwowego i oliwki. Popularnymi dodatkami są również: papryka konserwowa, kapary, czy krewetki. To, co dla mnie najbardziej odróżnia ją od polskiej sałatki warzywnej, to oprócz dodatku oliwek i tuńczyka, charakterystyczny kwaskowaty smak, który uzyskuje się za sprawą odrobiny octu i zalewy z ogórków. Tak przygotowana ensalada rusa, to świetny pomysł na proste tapas – możemy ją podać bezpośrednio na pokrojonej bagietce, albo po prostu w salaterce. Dlatego, jeśli znudziła Wam się poczciwa polska sałatka warzywna, to wypróbujcie koniecznie jej hiszpańską wersję. Idealnie sprawdzi się na świątecznym stole! 😉
Ensalada rusa – hiszpańska sałatka warzywna z tuńczykiem Wydrukuj przepis Ilość porcji: 8 Czas przygotowania: 30 minut Czas gotowania: 30 minut 30 minut Wartości odżywcze 200 kalorie 20 tłuszcz Ocena 5.0/5 ( 1 zagłosowano ) SKŁADNIKI
- 1 kg ziemniaków
- 2 duże marchewki
- 4 jajka
- 250 g tuńczyka w sosie własnym
- 3-4 ogórki konserwowe (ok. 200 g)
- 100 g zielonych oliwek
- 1 puszka groszku
- 1 duża cebula
- 100 g majonezu
- 2-3 łyżki octu z białego wina oraz 2-3 łyżki wody po ogórkach
- sól, pieprz
- Ziemniaki w skórce umyj i przełóż do garnka. Marchewki obierz i wrzuć do ziemniaków. Zalej wszystko wodą i gotuj przez około 30 minut do miękkości. Odstaw do wystudzenia, a następnie ziemniaki obierz ze skórki.
- Jajka ugotuj na twardo i obierz ze skorupek.
- Ziemniaki, marchewkę, jajka, ogórki, cebulę oraz oliwki pokrój w niedużą kostkę. Przełóż do miski.
- Dodaj odsączonego z zalewy tuńczyka, groszek, majonez, ocet i trochę wody po ogórkach. Wszystko dokładnie wymieszaj.
- Sałatkę dopraw solą oraz pieprzem do smaku. Następnie odstaw na przynajmniej 2-3 godziny do schłodzenia. Podawaj z chlebem lub bagietką.
