Kugiel ziemniaczany
Kiedy zaczęłam szukać informacji o kuglu, trochę się pogubiłam. Bo niby baba ziemniaczana, a budzi u niektórych ogromne emocje. Postanowiłam przedstawić opis Kugla z Przedborza wpisanego na listę produktów regionalnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Na tej samej liście znajduje się również Kugiel z Czermna.
Wygląd:
Wygląd zewnętrzny tej potrawy przypomina masę podobną do ciasta, widoczne są kawałki mięsa.
Kształt: Kształt zależy od naczynia.
Wielkość: Wielkość kugla zależy od wielkości naczynia. Tradycyjny kugiel pieczony jest w tzw. gęślarce.
Konsystencja: Konsystencja tej potrawy jest gęsta, kleista i zwięzła. Zewnętrzną warstwę tworzy chrupiąca skórka.
Smak i zapach: Smak potrawy jest uzależniony od przypraw, jakie zostaną użyte. Upieczony w tradycyjnym piecu chlebowym pachnie intensywnie ziemniakami, przyprawami i drewnem.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) : Wierzchnia warstwa kugla ma barwę ciemnozłotą, wręcz brązową. Na przekroju dobrze wypieczony kugiel ma barwę jasnobrązową i złotą.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu: Przedbórz to małe miasteczko w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, położone po obu stronach malowniczej rzeki Pilicy. Do II wojny światowej zdecydowaną większość jego mieszkańców stanowili Żydzi. Przez lata wspólnego mieszkania w małej miejscowości, mimo ciągłej rywalizacji ekonomicznej, kultura i zwyczaje obu narodów przenikały się. Widać to było wyraźnie w przygotowywaniu najpopularniejszej potrawy na tym terenie – kugla. „W każdym domu musi być niezastąpiony przysmak – kugiel. Robi się go w sobotę z tartych kartofli, kawałków tłustego mięsa wieprzowego (Żydzi kładą kawałki gęsiny), jaj, utartej bułki, przypieczonej cebuli, pieprzu i soli. To wszystko wymieszane wkłada się do garnka, nakrywa i umieszcza w piecu chlebowym lub piecyku kuchennym. W niedzielę rano lekko odgrzany jest znakomity. Można go jeść na śniadanie, na obiad i na kolację (…)” (W. Zawadzki, „Przedborski wrzesień. Obrona i zniszczenie miasta przez Niemców w 1939 r.”, wyd. PM LOGO na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Muzeum POW, Bydgoszcz 2004). Jak pisze Wojciech Klusek w artykule „Kuriera Lubelskiego”, Polacy zmodyfikowali potrawę zgodnie ze swoimi gustami. Bazą stały się ziemniaki oraz wieprzowina. Kugiel po polsku to zapiekanka przygotowywana w dużych garnkach lub kociołkach. Jego podstawowe składniki to żeberka i golonka w kawałkach, nieco większych jak na gulasz i ziemniaki. W Przedborzu pieczenie kugla ma już kilkudziesięcioletnią tradycję. Na stołach w czasie wszystkich świąt, imprez lokalnych, okolicznościowych, rodzinnych zawsze króluje kugiel. „Co najmniej trzy razy do roku, na Boże Narodzenie, Wielkanoc i Święto Zmarłych każdy przedborzak powinien zjeść solidną porcję kugla. Wielu przygotowuje go, co tydzień, w sobotę i wcale im się nie nudzi” (W. Klusek, Kurier Lubelski, „Kugiel po polsku”, 21.11.2003 r., Lublin). Do dnia dzisiejszego w Przedborzu wychodząc z kościoła po porannej niedzielnej Mszy Św. można poczuć unoszący się z pobliskich piekarni i domów zapach kugla. Przedborzanie przyjmując gości z bliższej lub dalszej okolicy, z Polski czy zagranicy, zawsze częstują ich kuglem, który jest wizytówką miasteczka. Goście, którzy spróbują raz kugla, szukają pretekstu, żeby przyjechać do Przedborza ponownie.
Ja zapraszam na moją wersję kugla...
Kugiel- babka ziemniaczana - Laura
SKŁADNIKI:
Mięso pokroić na niewielkie kawałki.
Formę wysmarować olejem, wyłożyć połowę masy ziemniaczanej, na to równomiernie rozłożyć kawałki mięsa a na wierzch resztę ziemniaków. Wierzch skropić olejem.
Piec ok. godzinę w temperaturze 190 stopni. Podać z dowolną surówką - idealne będą do tego kiszone ogórki.
Wygląd:
Wygląd zewnętrzny tej potrawy przypomina masę podobną do ciasta, widoczne są kawałki mięsa.
Kształt: Kształt zależy od naczynia.
Wielkość: Wielkość kugla zależy od wielkości naczynia. Tradycyjny kugiel pieczony jest w tzw. gęślarce.
Konsystencja: Konsystencja tej potrawy jest gęsta, kleista i zwięzła. Zewnętrzną warstwę tworzy chrupiąca skórka.
Smak i zapach: Smak potrawy jest uzależniony od przypraw, jakie zostaną użyte. Upieczony w tradycyjnym piecu chlebowym pachnie intensywnie ziemniakami, przyprawami i drewnem.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) : Wierzchnia warstwa kugla ma barwę ciemnozłotą, wręcz brązową. Na przekroju dobrze wypieczony kugiel ma barwę jasnobrązową i złotą.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu: Przedbórz to małe miasteczko w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, położone po obu stronach malowniczej rzeki Pilicy. Do II wojny światowej zdecydowaną większość jego mieszkańców stanowili Żydzi. Przez lata wspólnego mieszkania w małej miejscowości, mimo ciągłej rywalizacji ekonomicznej, kultura i zwyczaje obu narodów przenikały się. Widać to było wyraźnie w przygotowywaniu najpopularniejszej potrawy na tym terenie – kugla. „W każdym domu musi być niezastąpiony przysmak – kugiel. Robi się go w sobotę z tartych kartofli, kawałków tłustego mięsa wieprzowego (Żydzi kładą kawałki gęsiny), jaj, utartej bułki, przypieczonej cebuli, pieprzu i soli. To wszystko wymieszane wkłada się do garnka, nakrywa i umieszcza w piecu chlebowym lub piecyku kuchennym. W niedzielę rano lekko odgrzany jest znakomity. Można go jeść na śniadanie, na obiad i na kolację (…)” (W. Zawadzki, „Przedborski wrzesień. Obrona i zniszczenie miasta przez Niemców w 1939 r.”, wyd. PM LOGO na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Muzeum POW, Bydgoszcz 2004). Jak pisze Wojciech Klusek w artykule „Kuriera Lubelskiego”, Polacy zmodyfikowali potrawę zgodnie ze swoimi gustami. Bazą stały się ziemniaki oraz wieprzowina. Kugiel po polsku to zapiekanka przygotowywana w dużych garnkach lub kociołkach. Jego podstawowe składniki to żeberka i golonka w kawałkach, nieco większych jak na gulasz i ziemniaki. W Przedborzu pieczenie kugla ma już kilkudziesięcioletnią tradycję. Na stołach w czasie wszystkich świąt, imprez lokalnych, okolicznościowych, rodzinnych zawsze króluje kugiel. „Co najmniej trzy razy do roku, na Boże Narodzenie, Wielkanoc i Święto Zmarłych każdy przedborzak powinien zjeść solidną porcję kugla. Wielu przygotowuje go, co tydzień, w sobotę i wcale im się nie nudzi” (W. Klusek, Kurier Lubelski, „Kugiel po polsku”, 21.11.2003 r., Lublin). Do dnia dzisiejszego w Przedborzu wychodząc z kościoła po porannej niedzielnej Mszy Św. można poczuć unoszący się z pobliskich piekarni i domów zapach kugla. Przedborzanie przyjmując gości z bliższej lub dalszej okolicy, z Polski czy zagranicy, zawsze częstują ich kuglem, który jest wizytówką miasteczka. Goście, którzy spróbują raz kugla, szukają pretekstu, żeby przyjechać do Przedborza ponownie.
Ja zapraszam na moją wersję kugla...
Kugiel- babka ziemniaczana - Laura
SKŁADNIKI:
- 1,5 kilograma ziemniaków
- 1 duża lub dwie mniejsze cebule
- 2 jajka
- 40 dkg dowolnego pieczonego mięsa lub duszonego mięsa
- sól, pieprz do smaku
- olej do posmarowania formy
Mięso pokroić na niewielkie kawałki.
Formę wysmarować olejem, wyłożyć połowę masy ziemniaczanej, na to równomiernie rozłożyć kawałki mięsa a na wierzch resztę ziemniaków. Wierzch skropić olejem.
Piec ok. godzinę w temperaturze 190 stopni. Podać z dowolną surówką - idealne będą do tego kiszone ogórki.
