Stollen – drezdeńska strucla bożonarodzeniowa z marcepanem

Stollen to jeden z najpopularniejszych niemieckich wypieków bożonarodzeniowych, który przygotowuje się już z pierwszym dniem adwentu. Sama nazwa wywodzi się od słów „strüzel” lub „stroczel”, oznaczających proste pieczywo o charakterystycznym kształcie na bazie drożdży. Historia tego wypieku sięga jeszcze początków XIV wieku, kiedy to w Saksonii wypiekano rodzaj chleba z mąki pszennej, płatków owsianych oraz wody, które nijak ma się do dzisiejszej strucli pękającej w szwach od bogactwa bakalii. Oczywiście niewielka ilość składników była podyktowana przedświątecznym postem i zakazem stosowania w wypiekach choćby krzty masła. Wiąże się z tym ciekawa anegdota o liście napisanym do papieża przez elektora Ernesta Wettyna z prośbą o wydanie pozwolenia na użytek mlecznego tłuszczu. Mikołaj V jednakże odmówił i dopiero pontyfikat Innocentego VIII przyniósł zbawienie dla saksońskich piekarzy 40 lat później. W 1490 roku wysłał on tak zwany Maślany List, likwidując Butterverbot dla Elektora Rzeszy i jego rodziny. Zakaz ten jednak przestał całkowicie obowiązywać dla wszystkich wraz z czasem przejścia na protestantyzm.

Od tego momentu popularność tego wypieku rosła i zaczął on się pojawiać pod nazwami Weihnachtsstollen oraz Christstollen, co oznaczało jego istotę podczas obchodów Bożego Narodzenia. W połowie XVI wieku wśród piekarzy z Drezna narodziła się tradycja prezentowania władcom Saksonii świątecznych strucli w każde Święta. Jeden z najznamienitszych wypieków został przygotowany w 1730 roku, kiedy to August II Mocny zażyczył sobie ciasta dla 24 tysięcy gości. Stollen ten ważył prawie 2 tony. Od tego czasu w Dreźnie na dobre zagościła tradycja wypiekania olbrzymich strucli i paradowania z nimi przez miasto. Wydarzenie to zwane Stollenfest odbywa się zawsze dzień przed drugą niedzielą adwentu.

Jednakże już dosyć historii, bo w końcu trzeba wziąć się za pieczenie i poznać ciasto od środka. Stollen przygotowuje się z drożdżowego ciasta wzbogaconego mlekiem i sporą ilością masła. Cała reszta to już wyobraźnia piekarza, jednakże najpopularniejsze dodatki to kandyzowana skórka pomarańczowa, migdały, rodzynki, rum, cynamon i marcepan. Dlatego nie mogło ich zabraknąć również w moim przepisie na stollen. Ważne jest jednak to, aby bakalii było naprawdę sporo – wagowo prawie tyle, co samego ciasta. W końcu to odświętny wypiek! Nie należy również zapominać o posypaniu strucli grubą warstwą cukru pudru (u mnie pełni ona rolę raczej dekoracyjną, bo ciasto od bakalii jest moim zdaniem wystarczająco słodkie). Tę drezdeńską struclę bożonarodzeniową szczególnie polecam Wam na Święta. Smakiem przypomina ona polski keks, chociaż niespodzianka w postaci marcepanu w środku sprawia, że stollen zajmuje u mnie wyższe miejsce na podium. ? Nie dajcie się więc dłużej prosić i upieczcie go już dziś!

Stollen – drezdeńska strucla bożonarodzeniowa z marcepanem i bakaliami

Ilość porcji: 12-16
Czas przygotowania: 1 godzina Czas gotowania: 35 minut 35 minut

SKŁADNIKI

Ciasto drożdżowe:

• 500 g mąki pszennej
• 150 ml letniego mleka
• 150 g masła w temperaturze pokojowej
• 30 g świeżych drożdży
• 50 g cukru
• 2 jajka
• 1 łyżeczka mielonego cynamonu
• 1 łyżeczka mielonego kardamonu
• ½ łyżeczki mielonych goździków
• szczypta soli

Nadzienie:

• 200 g rodzynek
• 100 g suszonej żurawiny
• 200 g migdałów bez skórki*
• 100 g kandyzowanej skórki pomarańczowej (np. z tego przepisu)
• 300 g marcepanu
• sok z 1 pomarańczy
• 100 ml rumu (można też użyć Amaretto albo innego aromatycznego likieru)

Dodatkowo:

• garść płatków migdałów
• 2 łyżki cukru pudru

PRZYGOTOWANIE

1. Rozpocznij od przygotowania nadzienia. Rum podgrzej w rondelku wraz z sokiem z pomarańczy i zalej mieszanką rodzynki oraz żurawinę. Odstaw.
2. Drożdże utrzyj w miseczce wraz z łyżką cukru, aż staną się płynne. Następnie dodaj łyżkę mąki oraz wlej letnie mleko. Rozczyn odstaw na 10-15 minut.
3. Mąkę wymieszaj w misce z resztą cukru, solą oraz przyprawami. Kolejno wlej gotowy rozczyn, wbij jajka i zacznij zagniatać ciasto. Najlepiej zrobić to mikserem z hakami do ciasta drożdżowego. Gdy ciasto będzie gładkie, dodaj masło i kontynuuj zagniatanie do uzyskania lśniącej powierzchni i rozprowadzenia całego tłuszczu. Ciasto zostaw w misce. Przykryj ściereczką i odstaw na godzinę do wyrośnięcia.
4. Do wyrośniętego ciasta dodaj namoczone bakalie (wraz z resztą płynu), migdały oraz kandyzowaną skórkę pomarańczową. Zagnieć ponownie do równomiernego rozprowadzenia się składników.
5. Ciasto rozwałkuj na podsypanym mąką papierze do pieczenia na prostokąt o wielkości ok. 30x40 cm. Na środek ułóż wałek uformowany z marcepanu, a następnie zwiń roladę wzdłuż krótszego boku. Ciasto możesz podzielić również na dwie porcje i przygotować dwie mniejsze strucle.
6. Wierzch ciasta posmaruj odrobiną wody lub roztopionego masła i posyp płatkami migdałów. Stollen wstaw do piekarnika nagrzanego do 180℃ i piecz przez 30-35 minut.
7. Gotowe ciasto odstaw do wystudzenia, a następnie posyp cukrem pudrem. Przed podaniem krój na 1,5 cm plastry.

UWAGI

*Jeśli nie uda się Tobie zdobyć migdałów bez skórki, zalej migdały gorącą wodą i odstaw na pół godziny, a następnie odsącz i obierz.