Keks świąteczny

Keks świąteczny to jeden tradycyjnych wypieków, które niezmiennie pojawiają się na polskich stołach podczas Bożego Narodzenia. Wyjątkowo aromatyczny, bogato naszpikowany bakaliami i przesiąknięty świątecznymi przyprawami, keks jest synonimem świątecznego ciepła i rodzinnej atmosfery. Przygotowanie tego ciasta to czynność, która dla wielu osób ma również wartość rytualną, będąc okazją do wspólnego spędzania czasu, rozmów i śmiechu.

Tradycja pieczenia keksu świątecznego w Polsce jest długa. Bez względu na różnorodność używanych receptur, wspólnym mianownikiem jest obecność bakalii - rodzynek, suszonych śliwek, orzechów, czy kandyzowanych owoców. To one nadają keksowi niepowtarzalny charakter i bogactwo smaków.

Kluczowym składnikiem, który dodaje keksowi wyjątkowej delikatności i wilgotności, jest rzepakowy olej Kujawski. Jego lekka, niemal niewyczuwalna nuta smakowa idealnie komponuje się z intensywnością aromatów świątecznych przypraw i bakalii. Użycie oleju powoduje, że ciasto pozostaje świeże przez dłuższy czas.

Pieczemy keks nie tylko ze względu na jego smak. Jest on również elementem dekoracyjnym, który z dumą zajmuje centralne miejsce na świątecznym stole, często przyozdobiony glazurą lub posypany cukrem pudrem. Jego rustykalny, domowy wygląd przyciąga wzrok i sprawia, że nikt nie może mu się oprzeć.

Przygotowanie keksu świątecznego to również doskonała okazja, by wprowadzić dzieci w świat kulinarnych tradycji. Mieszanie składników, dodawanie bakalii, a potem wspólne oczekiwanie, aż ciasto wyrośnie i zezłoci się w piekarniku, to wspomnienia, które zostają na całe życie. Dzieci z zaciekawieniem obserwują proces przemiany składników w końcowe ciasto, ucząc się sztuki kulinarnej.

Święta Bożego Narodzenia to czas, kiedy szczególnie doceniamy to, co tradycyjne i sprawdzone. Keks świąteczny z jego bogatą historią i głębokim, wielowarstwowym smakiem, jest jednym z tych elementów, który pomaga nam celebrować te wyjątkowe dni w sposób szczególnie uroczysty. Niech więc pieczenie tego ciasta stanie się pretekstem do spędzenia czasu z bliskimi, a jego smak – symbolem radości i obfitości, jakie niosą ze sobą święta.

Skrót przepisu na keks świąteczny:

1. Przygotuj wszystkie składniki, aby uzyskać odpowiednią temperaturę pokojową.
2. Utrzyj jajka z cukrem i solą na puszystą masę, następnie dolej olej Kujawski, ciągle mieszając.
3. Ubij miękką margarynę, stopniowo dodając masę jajeczną, a przy warzeniu się masy dodaj 1-2 łyżki mąki.
4. Dodaj resztę mąki przesianej z proszkiem do pieczenia, mieszając na wolnych obrotach.
5. Bakalie wymieszaj z łyżką mąki, dodaj do ciasta wraz z aromatem rumowym i delikatnie wymieszaj.
6. Przełóż ciasto do natłuszczonej keksówki, piecz w 170°C przez 1 godzinę, sprawdzając patyczkiem suchość ciasta.

Składniki na keks świąteczny:

• 5 jajek
• 200 g cukru
• 200 g margaryny do pieczenia
• 1/4 szklanki oleju Kujawskiego z pierwszego tłoczenia
• 300 g mąki pszennej (+ 1 łyżka)
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• szczypta soli
• 1 łyżeczka aromatu rumowego
• 300-350 g bakalii

Jak upiec keks świąteczny?

Krok 1:
Ogrzej wszystkie składniki do temperatury pokojowej. Ubij jajka z cukrem i szczyptą soli na jasną, puszystą masę, a następnie dolej rzepakowy olej Kujawski i kontynuuj ubijanie do uzyskania jednolitej konsystencji.

Krok 2:
Ubij miękką margarynę mikserem do uzyskania gładkości. Stopniowo wlewaj masę jajeczną, cały czas ubijając na wysokich obrotach. Jeśli masa zacznie się warzyć, dosyp 1-2 łyżki mąki. Po połączeniu, zmniejsz obroty miksera i stopniowo dodawaj pozostałą mąkę przesianą z proszkiem do pieczenia.

Krok 3:
W osobnym naczyniu wymieszaj bakalie z 1 łyżką mąki, co zapobiegnie ich opadaniu, a następnie dodaj je do ciasta wraz z aromatem rumowym i delikatnie wymieszaj. Przełóż ciasto do natłuszczonej keksówki, wstaw do piekarnika nagrzanego do temperatury 170°C i piecz przez około 1 godzinę. Po upływie tego czasu sprawdź gotowość ciasta za pomocą patyczka — w razie potrzeby piecz jeszcze przez kilka minut.


Porady do przepisu na keks świąteczny:

1. Ubijanie jajek: Aby masa jajeczna była naprawdę puszysta i lekka, ubijaj jajka z cukrem przez co najmniej 5 minut, aż uzyskasz gładką i białą teksturę.
2. Mieszanie bakalii z mąką: Zawsze mieszaj bakalie z łyżką mąki przed dodaniem ich do ciasta. To zapobiegnie ich osadzaniu na dnie formy i równomiernie rozłoży się w cieście.
3. Użycie oleju Kujawskiego z pierwszego tłoczenia: Olej rzepakowy nadaje ciastu wyjątkową lekkość. Ma neutralny smak, co pozwala na pełne wydobycie aromatu bakalii i rumu.
4. Piecz w odpowiedniej temperaturze: Keks świąteczny najlepiej piecze się w temperaturze 170°C, co pozwala na równomierne wypiekanie ciasta bez przypalania zewnętrznych warstw.
5. Sprawdzanie stopnia upieczenia: Aby upewnić się, że keks jest w pełni upieczony i czy nie ma zakalca, użyj drewnianego patyczka lub szpilki. Wepchnij ją w najgrubszy punkt ciasta – jeśli wyjdzie sucha, ciasto jest gotowe.
6. Odstaw składniki na godzinę przed pieczeniem: Wszystkie składniki, w tym jajka i margaryna, powinny mieć temperaturę pokojową, aby lepiej się połączyły i były łatwiejsze do wymieszania.

Wskazówki dla początkujących kucharzy:

1. Przygotuj odpowiednie naczynia: Zanim zaczniesz, upewnij się, że masz wszystkie potrzebne naczynia i akcesoria. Będziesz potrzebować dużej miski do ubijania składników, miksera ręcznego lub stojącego, oraz keksówki o wymiarach około 9 x 33 cm.
2. Temperatura piekarnika: Upewnij się, że piekarnik jest dobrze rozgrzany przed włożeniem do niego ciasta. Nie otwieraj piekarnika podczas pieczenia, aby utrzymać stałą temperaturę i uniknąć opadania ciasta.
3. Czas i sposób mieszania: Podczas dodawania mąki do masy, mieszaj składniki jak najdelikatniej, najlepiej używając drewnianej łyżki lub silikonowej szpatułki. Zbyt energiczne mieszanie może spowodować, że keks będzie zbity i ciężki.
4. Schłodzenie ciasta: Po upieczeniu, nie wyjmuj keksu świątecznego natychmiast z formy. Pozwól mu ostygnąć przez około 10-15 minut w formie, a dopiero potem delikatnie wyjmij na kratkę do całkowitego ostygnięcia. To pozwoli ciastu ustabilizować swoją strukturę i ułatwi krojenie.

Bakalie to prawdziwe skarby w kuchni, które mogą wzbogacić każde danie, dodając mu nie tylko smaku, ale i wartości odżywczych. Jeśli szukasz sposobu na urozmaicenie swoich codziennych posiłków czy specjalnych okazji, przepisy z bakaliami z pewnością zasługują na uwagę.
Wypróbuj sprawdzone przepisy na: makiełki z cytrynowymi krakersami, grejfruta z kaszą jaglaną i bakaliami,  sałatkę ze szpinakiem, buraczkami i bakaliami, kluski z makiem czy galantynę z kurczaka z bakaliami

 
Liczba porcji: 6
Czas przygotowania 80 min
Stopień trudności: średnio trudny