Fougasse z oliwkami, wg przepisu Hamelmana

Zaproszony przez Amber, która razem z Magdą Konwaliową zorganizowała Marcową Piekarnię, rzuciłem się do roboty, czyli do pieczenia Fougasse.
W kuchni francuskiej Fougasse to rodzaj chleba, może raczej dużego placka, zwyczajowo związanego z Prowansją. Także obecny w innych regionach Francji, choć w różnych postaciach. Często stosowane są różne dodatki, dołączane zarówno na etapie wyrabiania ciasta, jak i pod sam koniec pieczenia. Prowansalska wersja najczęściej zawiera oliwki, ser, boczek lub rozdrobnione sardele (anchois). Inne wersje mogą zawierać, zgodnie z wyobraźnią piekarza i tradycją regionu, suszone owoce, orzechy, kozi ser albo Roquefort. Zwykle mają kształt wydłużonego prostokąta, okrągły, korony lub gwiazdy, ale te najbardziej znane mają wzór przypominający kłos zboża.
Fougasse były stosowane tradycyjnie do obliczania temperatury pieców chlebowych, opalanych drewnem. Piekarze wsadzali je do pieców, a na podstawie czasu, jaki zabierało ich upieczenie, obliczali temperaturę pieców, zanim wstawili do nich wypiekane zwykłe chleby. Same Fougasse zaś stanowiły posiłek dla pracowników piekarni. Tyle wstępu, teraz trochę o przepisie. Pochodzi z książki Jefreya Hamelmana, trochę jednak go zmieniłem. Oliwki są zielone, fougasse zostało posmarowane oliwę i posypane solą przed włożeniem do piekanika. Ostateczny kształt formowałem na blasze wyłożonej papierem do pieczenie, ale po krótkim czasie formowanie zamieniło się w walkę z paierem. Zdecydowanie lepiej jest formować na blasze dobrze opószonej mąką. No i najważniejsze, przepis jest teraz dla tych, którzy nie mają ani mieszarki spiralnej, ani planetarnej... Wpis znalazł się na listach Na zakwasie i na drożdżach i YeastSpotting.

Składniki (na 2 sztuki):

• 204 g pâte fermentée
• 320 g mąki pszennej chlebowej
• 48 g mąki pszennej razowej
• 255 g letniej wody
• 6 g soli
• 10 g drożdży świeżych
• 26 g oliwy
• 40 g zielonych oliwek
• odrobina oliwy do poglazurowania
• odrobina soli gruboziarnistej do posypania

Przygotowanie fougasse:

1. Dzień wcześniej, na 12-16 godzin przed przygotowywaniem Fougasse, przygotuj pâte fermentée.
2. Do małej miski wlej letnią wodę i rozpuść w niej drożdże. Pokrój oliwki na mniejsze kawałki. Do dużej miski przesiej obie mąki, dodaj sól i dokładnie wymieszaj.
3. Do suchych składników dodaj wodę z drożdżami. Mieszaj kopyścią, lub mikserem na wolnych obrotach, do połączenia się wszystkich składników, jakieś 3-4 minuty. W trakcie mieszania dodawaj partiami w małych kawałkach pâte fermentée.
4. Kiedy składniki są już dobrze połączone, dodaj oliwę i wyrabaj ciasto ręcznie, lub mikserem na średnich obrotach, aż do całkowitego wchłonięcia oliwy, około 6-8 minut. Przełóż ciasto na oprószony mąką blat roboczy. Krótko wyrób ciasto rękoma na blacie. Rozciągnij je do postaci większego kwadatu, równomiernie posyp pokrojonymi oliwkami. Ciasto następnie złóż jak kopertę, i delikatnie wyrabiaj, ale tylko do równomiernego rozłożenia się oliwek w cieście. Wyrabiaj delikatnie, aby oliwki nie zostały rozgniecione. Możesz potrzebować trochę mąki do podsypania blatu lub oprószenia rąk, jeśli oliwki były przechowywane w zalewie i są bardzo wilgotne.
5. Uformuj z ciasta kulę, przełóż ją do natłuszczonej miski, odstaw pod przykryciem do wyrastnia na 2 godziny. W połowie, czyli po godzinie, wyjmj ciasto z miski, rozciągnij i złóż, a następnie ponownie włóż do miski do dalszego wyrastania.
6. Podziel ciasto na dwie równe części, delikatnie je zaokrąglij, i odstaw do odpoczynku pod przykryciem na około 20 minut. Rozwałkuj ciasto na grubość około 2 cm nadając mu owalny kształt. Pozostaw do ostateczego wyrastania na 1 godzinę, oczywiście pod przykryciem.
7. Zacznij nagrzewać piekarnik do temperatury 230 °C. Przed rozpoczęciem nagrzewania wstaw żaroodporny pojemnik z wodą, dzięki czemu piekarnik będzie naparowany.
8. W trakcie nagrzewania się piekarnika delikatnie rozciągnij ciasto, mniej więcej o połowę, nadając mu kształt wydłużonego trójkąta, o długości prawie równej szerokości blachy. Dobrze oprósz blachę i przełóż na nią oba trójkąty ciasta, układając je naprzeciwlegle. Natnij ciasto małym nożykiem (albo okrągłym nożem do pizzy) wycinając jedno długie cięcie na środku trójkata, prawie wzdłuż całej jego długości, oraz po trzy nacięca pod skosem po obu stronach nacięcia długiego. Delikatnie naciągnij jeszcze trochę ciasto we wszystkie strony, aby nacięcia się otworzyły Jeśli są z mało otwarte, nie krępuj się, i popraw je nożem.
9. Posmaruj oba kawałki ciasta oliwą przy użyciu pędzelka kuchennego. Posyp gruboziarnistą solą, lekko ją wciskając w ciasto. Wstaw ciasto do piekrnika na 20 minut. Pięć minut przed końcem zmień tryb pieczenia na dolną grzałkę, aby ciasto nie spiekło się za bardzo od góry, a od spodu było dobrze podpieczne.
10. Po upieczeniu wyciągnij fougasse z piekarnika i pozostaw je na kratce do ostygnięcia. A jak ostygnie, rzuć się czym prędzej do pałaszowania, zanim ktoś inny Cię ubiegnie.

Pâte fermentée. Pkt 1. Pokrojone oliwki. Pkt 2. Wyrośnięte i uformowane fougasse zaraz będzie upieczone. Pkt 8. Fougasse upieczone. Fougasse solo. Fougasse w duecie. inspirowała książka Chleb. Jeffrey Hamelman.